آفرينش نور پيش از آفرينش خلق 

عبداللَّه بن مسعود رض گفت:.. رسول خداصلي الله عليه وآله وسلم به من فرمود: بدان، براستي خدا ي متعال دو هزار سال پيش از آفرينش خلق، من و علي عليه السلام را از نور عظيم آفريد؛ آن هنگام كه تسبيح و تقديسي وجود نداشت [۱].. [۲]. جابربن عبداللَّه گفت: پيامبرصلي الله عليه وآله وسلم فرمود: براستي خدا، من و علي عليه السلام را دو هزار سال قبل از آفرينش آدم به صورت دو نور در جلوي عرش بيافريد و ما در آن جا خدا را تسبيح وتقديس مي‌كرديم كه وقتي خداوند آدم را آفريد، ما را در صلب او قرار داد؛ سپس ما را از صلب و رحم پاك، به صلب و رحم پاك ديگر نقل داد تا اين كه ما را در صلب ابراهيم عليه السلام، و از صلب ابراهيم، به صلب پاك و رحم پاك ديگر انتقال داد تا اين كه در صلب عبدالمطلب ساكن نمود. سپس در عبدالمطلب نور را تقسيم كرد، به طوري كه دو ثلث آن در عبداللَّه و يك ثلثش در ابي طالب قرار گرفت. سپس نوري از من و نوري از علي عليه السلام در وجود فاطمه ساكن گرديد. پس حسن و حسين دو نور از نور پروردگار جهانيان هستند [۳]. پيامبراكرم صلي الله عليه وآله وسلم فرمود: اي سلمان! آيا مي‌داني نقباي من چه كساني هستند؟ و دوازده نفري كه خداوند آنها را بعد از من به امامت اختيار كرده، كيانند؟ سلمان عرض كرد: خدا و رسول او داناترند. فرمود: اي سلمان! خدا مرااز نورخالص خودش آفريد ومرا خواند واطاعت كرد واز نور من علي راآفريد واو راخواند، اونيز اطاعت كرد. وازنور من وعلي - صلوات اللَّه عليه فاطمه عليها السلام را آفريد. پس او را هم فرا خواند، او هم اطاعت كرد. و از من و علي و فاطمه عليهم السلام حسن وحسين عليهما السلام را آفريد وآن دو رانيز فرا خواند، اطاعت كردند. آن گاه ما رابه پنج اسم از اسماء حسنايش نامگذاري كرد. خدا محمود است و من محمّد؛ خدا علي است واين نيز علي است؛ خدا فاطراست واين فاطمه؛ خدا صاحب احسان است واين حسن؛ وخدا محسن است واين حسين همچنين خدااز صلب حسين، نه نفر از ائمه عليهم السلام را آفريد. پس اينان را فرا خواند وخدا را اطاعت كردند، واين همه قبل از اين كه خدا آسمان رابنانهد و زمين رابگستراند وحتي قبل از آفرينش هوا، آب، فرشته وبشر بود. ما به علم خداي متعال نوري بوديم كه تسبيح مي‌گفتيم ومي شنيديم واطاعت مي‌كرديم [۴]. امام صادق عليه السلام فرمود: براستي خداي تبارك وتعالي چهارده هزارسال قبل از آفرينش، چهارده نور آفريدكه اينهاارواح ما بودند. سؤال شد: اي پسررسول خدا! چهارده نفركيانند؟ فرمود: محمّد، علي، فاطمه، حسن، حسين وامامان ازفرزندان حسين عليهم السلام كه آخر اينها قائم عليه السلام است كه بعد از غيبتش قيام مي‌كند، و دجّال را مي‌كشد، و زمين را از هر جور و ستمي پاك مي‌سازد [۵.)

منابع

[۱] العلامة المحدث العارف الشيخ جمال الدين، محمد بن احمد الحنفي الموصلي، ألشهير بابن حسنويه، المتوفي سنة ۶۸۰ في بحر المناقب ص ۶۹، المخطوط مما رواه ابن مسعود عبداللَّه -رضي الله عنه- قال:.. قال رسول اللَّه صلي الله عليه وآله وسلم لي: اعلم؛ أن اللَّه خلقني و علياً من نور عظيم قبل خلق 

الخلق بألفي عام اذ لا تسبيح و لا تقديس.. ؛ احقاق الحق، ج ۵، صص ۲۴۹-۲۵۰. 

[۲] كنايه از اين كه موجودي آفريده نشده بود تا تقديس و تسبيح بگويد و اولين موجودي كه حضرت حق راتسبيح و تقديس كرد، نور من و علي عليه السلام بود.. 

[۳] العلامة الشيخ عبدالرحمن بن عبدالسلام الصفوري الشافعي البغدادي، المتوفي سنة ۸۸۴، في نزهة المجالس ج ۲، ص ۲۳۰، ط القاهره عن جابربن عبداللَّه -رضي اللَّه عنهما- عن النبي صلي الله عليه وآله وسلم: إنّ اللَّه خلقني و خلق علياً نورين بين يدي العرش نسبح اللَّه و نقدّسه قبل أن يخلق آدم بألفي عام، فلمّا خلق اللَّه آدم اسكننا في صلبه، ثم نقلنا من صلب طيب و بطن طاهر حتّي اسكننا في صلب ابراهيم، ثم نقلنا من صلب ابراهيم إلي صلب طيب و بطن طاهر حتي أسكننا في صلب عبدالمطلب، ثم افترق النور في عبدالمطلب فصار ثلثاه في عبداللَّه و ثلثه في ابي طالب، ثم اجتمع النور منّي و من علي في فاطمة، فالحسن و الحسين نوران من نور رب العالمين ؛ احقاق الحق، ج ۵، ص ۲۴۸. احاديثي نظير اين حديث را احمد بن حنبل، علامه خوارزمي در المناقب ؛ الحافظ شمس الدين در ميزان الاعمال و ابن المغازلي الواسطي در مناقب اميرالمؤمنين و گروهي ديگر نقل كرده اند. احقاق الحق، ج ۵، صص ۲۴۳-۲۵۵. 

[۴] عن سلمان الفارسي رض في حديث طويل، قال: قال النبي صلي الله عليه وآله وسلم: يا سلمان! فهل علمت من نقبائي و من الاثني عشر الذين اختار هم اللَّه للامامة بعدي؟ فقلت: اللَّه و رسوله أعلم. قال: يا سلمان! خلقني اللَّه من صفوة نوره و دعاني فأطعت. و خلق 

من نوري علياً؛ فدعاه فأطاعه. و خلق من نوري و نور علي فاطمة، فدعاها فأطاعته. و خلق منّي و من علي وفاطمه، الحسن و الحسين فدعاهما فأطاعاه. فسمّانا بالخمسة الاسماء من أسمائه: اللَّه المحمود و أنا محمّد؛ و اللَّه العلي و هذا عليّ؛ و اللَّه فاطر و هذه فاطمه؛ و اللَّه ذوالاحسان و هذا الحسن؛ و اللَّه المحسن و هذا الحسين. ثم خلق منا و من صلب الحسين تسعة ائمة، فدعاهم فأطاعوه، قبل أن يخلق اللَّه سماء مبنيّة و أرضاً مدحيّة أوهواء أوماءً أو ملكاً أو بشراً و كنّا بعلمه نوراً نسبحّه و نسمع و نطيع. الخبر. بحار، ج ۱۵، ص ۹، طبع تهران. 

[۵] ابن ادريس، عن أبيه، عن محمد بن الحسين بن زيد.. عن المفضّل، قال: قال الصادق عليه السلام: إن اللَّه تبارك و تعالي خلق أربعة عشر نوراً قبل خلق الخلق بأربعة عشر ألف عام، فهي ارواحنا. فقيل له: يابن رسول اللَّه! و من الأربعة عشر؟ قال: محمد و علي و فاطمة و الحسن و الحسين و الأئمة من ولد الحسين، آخرهم القائم الذي يقوم بعد غيبته، فيقتل الدجال و يطهر الأرض من كل جور و ظلم ؛ بحار، ج ۱۵، ص ۲۳، روايت ۴۰، طبع تهران.

فضایل امیرالمومنین حضرت علی علیه‌السلام

*افضل عبادتها حبّ علی علیه السلام است 

فِی الْمَحَاسِنِ: عَلِیُّ بْنُ الْحَکَمِ أَوْ غَیْرُهُ عَنْ حَفْصٍ الدَّهَّانِ قَالَ قَالَ لِی أَبُو عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام: 

إِنَّ فَوْقَ کُلِّ عِبَادَةٍ عِبَادَةٌ وَ حُبُّنَا أَهْلَ الْبَیْتِ أَفْضَلُ عِبَادَة وَ فِی خَبَرٍ آخَرَ حُبُّ عَلِیِّ سَیِّدُ الْأَعْمَالِ. [1] 

در محاسن از علی بن حَکَم از حَفْص دَهّان است که گفت: امام صادق علیه السلام فرمودند: به درستی که بالای هر عبادتی، عبادتی وجود دارد و حبّ ما اهل بیت بالاترین و افضل ترین عبادتهاست و در خبر دیگر است که: حبّ علی آقای تمام اعمال است. 

دوست داشتن اهل بیت علیهم السلام شرط توحید 

عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الْأَنْصَارِیِّ قَالَ: 

جَاءَ أَعْرَابِیٌّ إِلَی النَّبِیِّ صلی الله علیه و آله و سلم فَقَالَ یَا رَسُولَ اللَّهِ هَلْ لِلْجَنَّةِ مِنْ ثَمَنٍ؟ قَالَ: نَعَمْ. قَالَ: مَا ثَمَنُهَا؟ قَالَ: لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ یَقُولُهَا الْعَبْدُ الصَّالِحُ مُخْلِصاً بِهَا. قَالَ: وَ مَا إِخْلَاصُهَا؟ قَالَ: الْعَمَلُ بِمَا بُعِثْتُ بِهِ فِی حَقِّهِ وَ حُبُّ أَهْلِ بَیْتِی قَالَ: وَ حُبُّ أَهْلِ بَیْتِکَ لَمِنْ حَقِّهَا؟ قَالَ: أَجَلْ، إِنَّ حُبَّهُمْ لَأَعْظَمُ حَقِّهَا. [2] 

جابر بن عبدالله انصاری گفت: 

بادیه نشینی نزد پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم آمد و عرض کرد: ای رسول خدا! آیا بهشت، بهایی دارد؟ فرمود: «آری» عرض کرد: بهایش چیست؟ فرمود: کلمه ی « لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ» که بنده ی صالح آن را از روی اخلاص بگوید. عرض کرد: اخلاصِ آن چیست؟ فرمود: «عمل کردن به آنچه برای آن فرستاده شده‌ام و دوست داشتن اهل بیت من. عرض کرد: دوست داشتن اهل بیت شما از حقوق این کلمه است؟ فرمود: آری، دوست داشتن آنان، بزرگترین حق آن است. 

اولین سوال قیامت درباره ی محبت به علی علیه السلام است 

قَالَ حَنَانُ بْنُ سَدِیرٍ: حَدَّثَنِی أَبِی قَالَ: کُنْتُ عِنْدَ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ علیهما السلام فَقَدَّمَ إِلَیْنَا طَعَاماً مَا أَکَلْتُ طَعَاماً مِثْلَهُ قَطُّ، فَقَالَ لِی: یَا سَدِیرُ کَیْفَ رَأَیْتَ طَعَامَنَا هَذَا؟ 

قُلْتُ بِأَبِی أَنْتَ وَ أُمِّی یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ مَا أَکَلْتُ مِثْلَهُ قَطُّ وَ لَا أَظُنُّ أَنِّی آکُلُ أَبَداً مِثْلَهُ ثُمَّ إِنَّ عَیْنِی تَغَرْغَرَتْ فَبَکَیْتُ فَقَالَ: یَا سَدِیرُ مَا یُبْکِیکَ؟ قُلْتُ: یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ ذَکَرْتُ آیَةً فِی کِتَابِ اللَّهِ تعالی. قَالَ: وَ مَا هِیَ؟ قُلْتُ: قَوْلُ اللَّهِ فِی کِتَابِهِ: «ثُمَّ لَتُسْئَلُنَّ یَوْمَئِذٍ عَنِ النَّعِیمِ» فَخِفْتُ أَنْ یَکُونَ هَذَا الطَّعَامُ (من النعیم) الَّذِی یَسْأَلُنَا اللَّهُ عَنْهُ فَضَحِکَ حَتَّی بَدَتْ نَوَاجِذُهُ ثُمَّ قَالَ یَا سَدِیرُ لَا تُسْأَلُ عَنْ طَعَامٍ طَیِّبٍ وَ لَا ثَوْبٍ لَیِّنٍ وَ لَا رَائِحَةٍ طَیِّبَةٍ بَلْ لَنَا خُلِقَ وَ لَهُ خُلِقْنَا وَ لْنَعْمَلْ فِیهِ بِالطَّاعَةِ وَ قُلْتُ لَهُ بِأَبِی أَنْتَ وَ أُمِّی یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ فَمَا النَّعِیمُ قَالَ لِی حُبُّ عَلِیِّ وَ عِتْرَتِهِ یَسْأَلُهُمُ اللَّهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ کَیْفَ کَانَ شُکْرُکُمْ لِی حِینَ أَنْعَمْتُ عَلَیْکُمْ بِحُبِّ عَلِیٍّ وَ عِتْرَتِه 

حَنَان بن سَدیر گفت: پدرم به من گفت: نزد جعفر بن محمد علیهما السلام بودم. آن حضرت غذایی در برابرم نهاد که هرگز غذایی مانند آن نخورده بودم. پس به من فرمود: ای سَدِیر غذای ما را چگونه یافتی؟ عرض کردم: پدر و مادر فدایت ای پسر پیامبر خدا! تاکنون چنین غذایی نخورده‌ام و گمان هم نمی کنم که دیگر غذایی مانند آن بخورم. آنگاه چشمانم پر از اشک شد و گریستم فرمود: ای سدیر! چرا گریه می‌کنی؟ عرض کردم: یا بن رسول الله! آیه ای از کتاب خدا را به یاد آوردم. فرمود: کدام آیه؟ عرض کردم: این آیه: 

«پس در آن روز از نعمت بازخواست می‌شوید. » 

می ترسم این غذا جزء همان نعمتی باشد که خداوند درباره ی آن بازخواست می‌کند. حضرت خنده ای کرد به طوری که دندانهای عقلش نمایان شد. سپس فرمود: «ای سدیر! از تو، نه درباره ی خوراک لذیذ سؤال خواهد شد و نه درباره ی جامه ی نرم و نه درباره ی بوی خوش، بلکه اینها برای ما آفریده شده و ما برای استفاده از آنها خلق شده ایم و ما باید در آنها به طاعت خدا عمل کنیم» 

عرض کردم: پدر و مادرم فدایت ای پسر پیامبر خدا! پس آن نعمت کدام است؟ فرمود: دوستی علی و عترت او. در روز قیامت خداوند می‌پرسد: «در برابر نعمت دوستی علی و عترت او که آن را به شما عطا کردم، چگونه شکر مرا به جا آوردید؟ » 

محبت به علی علیه السلام مَحک نَسَب فرزندان 

۱- قَالَ الصَّادِقُ علیه السلام: 

وَ اللَّهِ لَا یُحِبُّنَا مِنَ الْعَرَبِ وَ الْعَجَمِ إِلَّا أَهْلُ الْبُیُوتَاتِ وَ الشَّرَفِ وَ الْمَعْدِنِ وَ لَا یُبْغِضُنَا مِنْ هَؤُلَاءِ وَ هَؤُلَاءِ إِلَّا کُلُّ دَنَسٍ مُلْصَق 3 

به خدا سوگند که از عرب و عجم ما را دوست ندارند، مگر کسانی که خانواده دار و شریف و اصیل هستند و از این رو، از اینان و آنان ما را دشمن ندارد مگر کسی که آلوده و بی نَسَب باشد. 

۲- عُبَادَة بن صامِت می‌گوید: ما فرزندان خود را با محک دوستی علی بن ابیطالب علیه السلام می‌آزمودیم. اگر یکی از آنها را می‌دیدیم که علی بن ابیطالب علیه السلام را دوست ندارد، می‌فهمیدیم که از نطفه ی ما نیست و حرامزاده است. [4] 

پر نورترین افراد روز قیامت، محبین علی علیه السلام 

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله و سلم: 

أَکْثَرُکُمْ نُوراً یَوْمَ الْقِیَامَةِ أَکْثَرُکُمْ حُبّاً لآِلِ مُحَمَّدٍ صلی الله علیه و آله و سلم [5] 

پر نورترین شما در روز قیامت، کسی است که آل محمد صلی الله علیه و آله و سلم را بیشتر دوست بدارد. 

محبت به علی علیه السلام، موجب تحقق حکمت بر زبان است 

قال الصادق علیه السلام: 

مَنْ أَحَبَّ أَهْلَ الْبَیْتِ وَ حَقَّقَ حُبَّنَا فِی قَلْبِهِ جَرَتْ یَنَابِیعُ الْحِکْمَةِ عَلَی لِسَانِهِ وَ جُدِّدَ الْإِیمَانُ فِی قَلْبِهِ. 

امام صادق علیه السلام فرمودند: هر کس ما اهل بیت را دوست بدارد و دوستی ما را در قلبش تحقق بخشد، چشمه‌های حکمت بر زبانش جاری گردد و ایمان در دلش نو شود. [6]

———-

[1]: الاربعین ص ۷۱ به نقل از القطره ج ۲ ص ۲۳. 

[2]: أمالی طوسی: ۵۸۳ / ۱۲۰۷. 

[3]: اهل بیت (در قرآن و حدیث، ص ۶۱۲. 

[4]: همان. 

[5]: اهل بیت (در قرآن و حدیث، محمدی ری شهری ج ۲ ص ۶۵۴. 

[6]: همان ص ۶۵۳ به نقل از المحاسن: ۱۳۴/۱.

منبع:کتاب چشمه حیات،احمد ابراهیمی هرستانی،۱۳۵۸

دوستی حضرت علی علیه السلام و فضائل شیعیان 

دوستی حضرت علی علیه السلام برترین اعمال است. 

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله و سلم: 

إِنَّ حُبَّ عَلِیٍّ سَیِّدُ الْأَعْمَالِ [۱] 

دوستی علی بهترین عمل و سرور همه ی اعمال است. 

دوستی علی علیه السلام سعادتمندی به تمام معنا. 

پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم اشاره به علی علیه السلام نموده و فرمود: 

« هُوَ هَذَا الَّذِی أَحْصَی اللَّهُ فِیهِ عِلْم کُلَّ شَیْ ءٍ، و أَنَّ السَّعِیدَ کُلَّ السَّعِیدِ حَقَّ السَّعِیدِ مَنْ أَحَبَّ عَلِیّاً علیه السلام فِی حَیَاتِهِ وَ بَعْدَ وَفَاتِهِ، وَ إِنَّ الشَّقِیَّ کُلَّ الشَّقِیِّ حَقَّ الشَّقِیِّ مَنْ أَبْغَضَ عَلِیّاً فِی حَیَاتِهِ وَ بَعْدَ وَفَاتِه » 

«او امام مبین است که خدا علم هر چیز را در او فراهم آورده است و همانا خوشبخت و سعادتمند به تمام معنا کسی است که علی علیه السلام را در دوران زندگی 

و پس از مرگ دوست داشته باشد، گمراه و بدبخت به تمام معنا کسی است که با علی علیه السلام در دوران زندگی و پس از مرگ خود دشمنی کند. » [2] 

جان کندن او به راحتی صورت می‌گیرد. 

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله و سلم: 

أَلَا وَ مَنْ أَحَبَّ عَلِیّاً یُهَوِّنُ اللَّهُ عَلَیْهِ سَکَرَاتِ الْمَوْتِ وَ یَجَعَلُ قَبْرَهُ رَوْضَةً مِنْ رِیَاضِ الْجَنَّةِ 

آگاه باشید هر کس علی علیه السلام را دوست داشته باشد خدا جان کندن را بر او در هنگام مرگ آسان می‌گرداند و قبر او را باغی از باغهای بهشت قرار می‌دهد. [3] 

شیعه و دوستدار امیرالمؤمنین علیه السلام در این دنیا در بهشت است. 

در محضر امام صادق علیه السلام شخصی عرض نمود: خدایا بهشت خود را نصیب ما بفرما! حضرت فرمودند: 

شما شیعیان در همین دنیا هم در بهشت هستید، از خداوند بخواهید که از بهشت خارجتان نسازد. عرض شد: فدایتان شوم چگونه در بهشت هستیم در حالی که در دنیا هستیم؟ حضرت فرمودند: آیا شما اقرار به امامت ما ندارید؟ عرض شد چرا و فرمودند: همین (لذت ایمان شما) بهشت شماست و آن کسی که اقرار به امامت ما داشته باشد در بهشت است، از خداوند بخواهید که ولایت ما را از شما نگیرد [4] 

خوشا به حال شیعیان امیرالمؤمنین علیه السلام 

عمرو بن ابی المقدام از امام صادق علیه السلام روایت کرده که حضرت فرمودند: آگاه باشید که هر چیزی را گوهری است و گوهر فرزندان آدم علیه السلام حضرت محمد است و پس از آن حضرت، ما ائمه طاهرین و شیعیانمان هستیم. 

خوشا بر شیعیان ما که چه نزدیکند به عرش خدای عزّوجل و چه نیکو است رفتار خدای عزّوجل نسبت به آنان در روز قیامت. به خدا سوگند! اگر بر مردم بزرگ و گران نمی آمد و شیعیان را خودبینی فرا نمی گرفت فرشتگان رو در رو به آنها سلام می‌کردند. به خدا سوگند! هیچ بنده ای از شیعیان ما نیست که قرآن را ایستاده در حال نماز بخواند جز آن که در برابر هر حرفی از آن صد حسنه به او دهند و اگر نشسته بخواند به هر حرفی پنجاه حسنه به او دهند و شخص خموش از شیعیان ما ثواب قرآن خوان مخالفین را دارد، شما به خدا قسم در بسترهای خود خفته اید و مزد مجاهدان را دارید و در نماز هستید و ثواب صف بستگان در راه خدا را دارید، شمایید به خدا سوگند آن کسانی که خدای عزّوجل درباره شان فرموده: «وَ نَزَعْنا ما فِی صُدُورِهِمْ مِنْ غِلٍّ إِخْواناً عَلی سُرُرٍ مُتَقابِلِین [5] 

یعنی «کینه ای که در سینه شان بوده کنده ایم و برادرانه بر تختها روبروی هم هستند» 

به راستی که شیعیان ما چهار چشم دارند، دو چشم در سر، دو چشم در دل، آگاه باشید که همه این طورند ولی خدای عزّوجل چشمهای شما را بینا کرده به ولایت ما و چشمهای مخالفین ما را به ولایت کور کرده است. [6]

———-

[۱]: فضائل ابن شاذان ص ۱۴۱، بحارالأنوار ج ۴۰ ص ۴۶. 

[2]: مشارق الأنوار فی فضائل امیرالمؤمنین ص ۵۵. 

[3]: همان ص ۱۸۷ ح ۱۰۳. 

[4]: انساب النواصب ص ۲۴ به نقل از بحارالانوار ج ۲ ص ۷۴. 

[5]: فجر: ۴۷. 

[6]: دو بال برای پرواز ص ۳۲، سید ابومحمد به نقل از گلگشت نور، چهارصد حدیث از روضه ی کافی ص ۳۶۸ ح ۱۷۹.

منبع:کتاب چشمه حیات, احمد ابراهیمی هرستانی، ۱۳۵۷